สวัสดีครับชาว สป.วท.ทุกท่าน
เนื่องจากในวันพรุ่งนี้จะมีพิธีถวายราชสักการะพระบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทย จึงขอฝากระเบียบวิธีและขั้นตอนพิธีการวางพานพุ่มที่ถูกต้องเพราะมีหลายหลายท่านรวมทั้งตัวกระผมเองก่อนหน้านี้ที่ยังเข้าใจผิดมาฝากกันครับ
ระเบียบวิธีและขั้นตอนพิธีการวางพานพุ่มที่ถูกต้อง
1.กรณีพานดอกไม้สด ให้ใช้จำนวน 1 พาน
2.กรณีพานพุ่ม ให้ใช้จำนวน 2 พาน ได้แก่ พานพุ่มเงิน และพานพุ่มทอง
3.การถือพานก่อนนำไปวาง*
3.1 พานพุ่มทองให้ถืออยู่ด้านซ้ายมือของผู้วาง
3.2 พานพุ่มเงินให้ถืออยู่ด้านขวามือของผู้วาง
4.
ลำดับการวาง*
4.1 พานพุ่มทองวางด้านซ้ายมือของผู้วาง (หมายถึง พระบรมราชานุสาว- รีย์ รัชกาลที่ 4)
4.2
พานพุ่มเงินวางด้านขวามือของผู้วาง (หมายถึง ซ้ายมือ
พระบรม ราชานุสาวรีย์ รัชกาลที่ 4)
4.3
พานดอกไม้สดวางด้านซ้ายมือ (ตามข้อ 4.1)
5.ขณะวางให้หันด้านหน้าของพานไปด้านพระพักตร์*ของพระบรมราชานุสาวรีย์
6.เมื่อนำพานไปวาง ณ จุดผ่องถ่ายให้หันด้านหน้าของพานออกด้านนอก*
7.การสวมปลอกแขนทุกข์กรณีอยู่ในช่วงไว้ทุกข์พระบรมวงศานุวงศ์ ต้องใส่ในพิธีการที่มีพระบรมวงศานุวงศ์ เสด็จเป็นองค์ประธาน หรือ ผู้แทนพระองค์ เป็นองค์ประธานในพิธีนั้นๆ
(แหล่งข้อมูล: สำนักพระราชวัง เบอร์โทรติดต่อ 0 2281 7233)
* คือจุดทีี่่เรามักปฏิบัติผิดกันครับ
(1 โหวต)
ความคิดเห็น
เพิ่มเติม การวางพานพุ่ม เป็นเครื่องบูชา/เครื่องสักการะ ครับ
นำความรู้มาฝากเพิ่มเติมนะครับ (จะได้เห็นภาพกันชัดๆ)
การวางพานพุ่ม การตั้งหรือการวางพานพุ่ม มีวัตถุประสงค์ของการตั้งหรือการวาง ๒ ประการ คือ
๑. การตั้งหรือการวางพานพุ่มเป็นเครื่องบูชา
๒. การตั้งหรือการวางพานพุ่มเป็นเครื่องสักการะ
การตั้งหรือการวางพานพุ่มเป็นเครื่องบูชา
การตั้งหรือการวางพานพุ่มดอกไม้สด หรือดอกไม้ประดิษฐ์ เป็นเครื่องบูชา ให้ประดิษฐาน พระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์หรือพระฉายาลักษณ์ ที่โต๊ะหมู่ตัวบน (ตัวสูงสุด) แล้ววางพานพุ่มที่โต๊ะหมู่ตัวรองด้านข้างและด้านหน้าให้ครบจำนวนโต๊ะหมู่ที่ใช้จัดเป็นที่บูชา
การตั้งหรือการวางพานพุ่มทอง – พานพุ่มเงิน เป็นเครื่องบูชา ให้จัดตั้งหรือวางพานพุ่มทองไว้ที่โต๊ะหมู่ตัวรองทางด้านขวาของพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ หรือพระฉายาลักษณ์ และวางพานพุ่มเงินทางด้านซ้ายของพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ หรือพระฉายาลักษณ์ โต๊ะหมู่ตัวรองด้านหน้าให้วางพานพุ่มไว้อีก ๑ พุ่ม (ตามความเหมาะสม) ส่วนโต๊ะหมู่ตัวล่าง (ตัวที่ต่ำสุด) ให้วางกระถางธูป และเชิงเทียน หรือพานกรวยดอกไม้ธูปเทียนแพ หรือเครื่องทองน้อยแล้วแต่กรณี
อนึ่ง สำหรับกรณีที่พานพุ่มที่มีพู่ ในการวางเป็นเครื่องบูชาให้หันด้านที่เป็นพู่ออกมาทางด้านนอก (โดยให้พู่อยู่ทางด้านผู้วางหรือผู้ตั้ง)
จัดตั้งหรือวางพานพุ่มทองไว้ที่โต๊ะหมู่ตัวรองทางด้านขวา
ของพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ หรือพระฉายาลักษณ์
พานพุ่มที่มีพู่ ในการวางเป็นเครื่องบูชา
ให้หันด้านที่เป็นพู่ออกมาทางด้านนอก
จัดตั้งหรือวางพานพุ่มเงินไว้ที่โต๊ะหมู่ตัวรองทางด้านซ้าย
ของพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ หรือพระฉายาลักษณ์
การวางพานพุ่มเป็นเครื่องสักการะ
๑. การวางพานพุ่มดอกไม้สดเป็นเครื่องสักการะ ส่วนมากจะวางเพียง ๑ พาน หรือ ๑ คู่ ตามความเหมาะสม ดังนั้น จะมีการตั้งพานพุ่มบูชาไว้ที่โต๊ะหมู่ตัวรองตัวอื่น ๆ ก่อน เพื่อเป็นการประดับให้มีความเรียบร้อยและสวยงาม แล้ว เว้นโต๊ะหมู่ตัวรองที่ตั้งอยู่ด้านหน้าไว้ ๑ คู่ (กรณีวางพานพุ่มเป็นคู่ แต่ถ้าหากวางพานพุ่มเพียงพานเดียวก็จะเว้นโต๊ะหมู่ตัวรองด้านหน้าให้ว่างไว้) เพื่อเป็นการจัดเตรียมไว้ให้ประธานวางพานพุ่ม ในกรณีที่วางเป็นคู่ให้ประธานวางพานพุ่มทางด้านขวามือของประธานก่อน แล้วจึงวางพานพุ่มทางด้านซ้ายมือประธาน ส่วนโต๊ะหมู่ตัวล่าง หรือตัวต่ำสุดให้ตั้งกระถางธูป เชิงเทียน หรือพานกรวยดอกไม้ธูปเทียนแพ หรือเครื่องทองน้อย แล้วแต่กรณี
ในกรณีวางพานพุ่มคู่ และให้วางพานพุ่มด้านขวามือของผู้วางก่อน แล้วจึงวางพานพุ่มทางด้านซ้ายมือ เนื่องจากวัฒนธรรมประเพณีของสังคมที่ปฏิบัติสืบสานกันมาตั้งแต่ครั้งพุทธกาล ได้ให้ความสำคัญของการเวียนขวา เช่น เมื่อจะเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ก็ให้กระทำทักษิณาวรรตก่อน ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพก่อนเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ แม้ในปัจจุบันนี้ก็ได้ให้ความสำคัญทางขวามือเป็นหลัก ดังนั้น ในปัจจุบันเมื่อมีกิจกรรมในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เป็นต้นว่า วันวิสาขบูชา วันอาสาฬหบูชา วันมาฆบูชา ก็จะมีการเวียนเทียนรอบอุโบสถเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระพุทธองค์ อันเป็นการแสงความเคารพอย่างสูงสุดของศาสนิกชน
๒. การวางพานพุ่มทอง – พานพุ่มเงิน ให้วางพานพุ่มทองไว้ทางด้านขวามือของผู้วางก่อน แล้วจึงวางพานพุ่มเงินทางด้านซ้ายของผู้วางเป็นลำดับต่อมา สำหรับพานพุ่มทอง – พานพุ่มเงิน ที่ใช้วางเป็นเครื่องสักการะ หรือเป็นเครื่องบูชานั้น ไม่ควรใช้พานพุ่มที่มียอดเป็นฉัตร เนื่องจากฉัตร เป็นสัญลักษณ์หรือเครื่องอิสริยยศของสถาบันพระมหากษัตริย์
อนึ่ง สำหรับการวางพานพุ่มที่ใช้วางเป็นเครื่องสักการะ หากเป็นพานพุ่มที่มีพู่ ให้วางโดยหันพู่ไปในทิศทางที่ตั้งพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ พระฉายาลักษณ์ หรือสิ่งที่ผู้วางต้องการสักการะอันเป็นการแสดงความเคารพ
วางพานพุ่มคู่ ให้วางพานพุ่มด้านขวามือของผู้วางก่อน
วางพานพุ่มคู่ ให้วางพานพุ่มด้านขวามือของผู้วางก่อน
ให้วางพานพุ่มด้านขวามือของผู้วางก่อน โดยพานพุ่มที่มีพู่ ให้หันพู่ไปในทิศทางที่ผู้วางต้องการสักการะ
อ้างอิงที่มา : รวบรวมเรียบเรียง โดย นายชวลิต ศิริภิรมย์ นักวิชาการศาสนา ๗ ว ฝ่ายพิธี กรมการศาสนา
มีประโยชน์มากเลยครับ
อ่านแล้วมีประโยชน์มากเลยครับ แต่ผมว่ากระทรวงเราน่าจะมีคู่มือปฏิบัติของพิธีสักการะที่เป็นคู่มือในการปฏิบัติงานที่ทุกคนสามารถหยิบมาใช้ปฏิบัติงานให้เป็นธรรมเนียมปฏิบัติเหมอืนกันทุก ๆ ปี ไม่ว่าใครจะเปลี่ยนแปลงไป แต่การปฏิบัติก็ต้องใช้หลักการ แนวทางเดิมนในการดำเนินงาน และสามารถให้เด็กรุ่นหลัง ๆ ได้อ่าน ได้ศึกษาประวัติศาสตร์ของกระทรวงที่เป็ฯวิธีปฏิบัติที่ถูกต้อง นะครับ
มาให้กำลังใจ
เป็นข้อมูลความรู้ที่เป็นประโยชน์มาก ผมว่าข้อ 5 เป็นข้อที่เราปฏิบัติกันผิดมาตลอดนะครับ
รู้กันให้ชัด ๆ
เอามาให้เห็นกันให้ชัด ๆ
ขอบคุณ ท่านรอง สทอภ. ท่านรองสามารถที่ไปนำข้อมูลมาฝาก